Allergie - kinderallergologie
Ziektebeelden
Kinderallergologie[1]
- IgE-gemedieerd
- Symptomen direct (<2 uur) en consistent (elke blootstelling geeft dezelfde reactie)
- Als eerdere herhaalde blootstelling geen reactie gaf: IgE zeer onwaarschijnlijk; thuis nieuwe provocatie is prima.
- Bloed moet in aanraking geweest met allergeen
- Volgende expositie kan mestcel binden aan allergeen
- Erytheem, urticaria, jeuk, braken misselijkheid, buikpijn, hoesten, wheezen, dikke keel.
- Potentieel leidend tot anafylaxie → doorverwijsindicatie (allergiepoli heeft 3 kwartier voor nwe patient)
- Voorbeelden: koemelk, kippenei, vis, schaal- en schelpdieren, tarwe, pinda, noten en soja (90% van alle allergiën op volwassen leeftijd)[2]
- Niet IgE-gemedieerd
- Zeldzaam, mechanisme onduidelijk
- Bloed, slijm, krampen, onrust
- Beoogd allergeen 3 weken elimineren. ALTIJD herintroductie uitvoeren. Kan niet veel gevaarljks mee gebeuren.
- Voorbeeld: allergische colitis
- Als huisarts prima om diagnostiek te doen
- FPIES Food Protein Induced Enterocolitis Syndrome (niet IgE, wel ernstig)
- 1-4 uur na inname voedsel (koemelk, pinda en kippenei, maar ook vele andere) gigantisch braken
- Loopt nationale studie
- Check criteria NVK[3]
- Potentieel hypovolemie, acute indicatie voor SEH (evt i.v.)
- Hoog-risico-provocatie
Voedselallergie
Overweeg voedselallergie (=indicatie eliminatie provocatietest) indien twee of meer van de volgende criteria van toepassing zijn:
[4]
- duidelijk en herhaald verband in de tijd tussen de voedselinname en steeds dezelfde symptomen
- symptomen zijn reproduceerbaar en direct aansluitend op gebruik koemelk
- symptomen betreffen twee of meer verschillende orgaansystemen (maag-darmstelsel, huid, luchtwegen)
- ondanks adequate maatregelen blijven de klachten onveranderd bestaan
- positieve familieanamnese voor atopische aandoeningen
Beleid zuigelingen: op proef hypo-allergene voeding 1 maand (bijv nutrilon pepti)
Vroege introductie
Vroege introductie van allergene voedingsmiddelen is geassocieerd met lager risico op ontwikkelen voedselallergie. Let op compliantie: hoog percentage uitvallers, dus belang goede voorlichting
[5]
- Schema vroege introductie pinda PDF
- Schema vroege introductie kippenei PDF
Relatie voedselallergie en eczeem
- Kinderen krijgen geen eczeem van voedselallergie. Kinderen me eczeem hebben atopische constitutie (genen), hierdoor grotere kans op voedselallergie. Bij eczeem zwakkere barrière; hierdoor makkelijker contact met allergeen door huid → sensiblisatie.
- Hierom vroege introductie pinda en eiwit bij eczeem. Hiermee vroege introductie in de voeding. Kind met (niet-optimaal behandeld eczeem) zal voor veel allergenen gesensibiliseerd zijn.
- Cruciaal: eczeem goed behandelen! Daarnaast zorgen dat pinda, kippeneiwit en koemelk vroeg geïntroduceerd worden
- Israëlische studie met pindaknabbels voor baby’s naar gedaan[6]
- Leeftijd: 4-6 maanden[7]
- Kippenei: 6 maanden volhouden, pinda 5 jaar
- Ouders die vermoeden dat kind voedselallergie heeft: 25%
- Werkelijke prevalentie NL: 1-5%
Diagnostiek bij verdenking (IgE-gemedieerde) allergie
- IgE tegen verdacht allergeen bepalen
- IgE: "technisch" kans dat lichaam allergisch kan reageren. Wil niet zeggen dat er daadwerkelijk allergische reactie plaatsvindt! Hoogte IgE zegt niets over ernst reactie bij blootstelling.
- Cave kruisreacties (bijv pinda/latex)
- NOOIT "voedselmix" prikken, geen indicatie voor. Evt wel notenmix indien niet geheel duidelijk.
- Alleen bij positieve IgE[8]:
- Kans “negatief” heel klein. Bij eczeem is uitslag bijna altijd positief.
- → gezien complexiteit bepaling antigenen goed te verwijzen naar kinderallergoloog
- Dan in ziekenhuis voedselprovocatietest. Alle allergenen moeten uitgezocht worden, in zkh alle tijd om alle allergenen uit te vragen tbv verdere diagnostiek.
- rAra h2 specifiek IgE
- rAra h2 >5: grote kans op klinisch relevante allergie.
- Indien positief: pinda vermijden. Op 4 jaar opnieuw lab.
- Ara h8: kruisreactie met boompollen (ontwikkelt evt later hooikoorts)
- Confirmatie: provocatie is enige methode ter bevestiging.
- → Dus: alleen indien geen eczeem nuttig om IgE te bepalen
Prognose
Tolerant worden voor voedselmiddelen:
Koemelk: 90%
Kippenei: 75%?
Pinda/noten: 15-20%
Mag je vaccineren bij (kippen)eiwitallergie (zelfs bj anafylaxie): Ja, altijd.
Femke Bergsma, PA kinderallergologie OLVG
[9]
Urticaria
- DD door virale infecte, warmte, druk, etc
- Beleid: antihistaminica: 2-4dd dagdosering voorschrijven. Eigenlijk geen sedatieve bijwerkingen.
- Indien chronische idiopathische urticaria: maandenlang.
Anamnese verdenking voedselallergie kind
- Gegeneraliseerde klachten?
- Urticaria?
- Koorts/ziek
- Atopie in FA
- Eczeem
- Andere symptomen
- Tijdsbeloop: minuten/uren na inname
- Consistentie: eerder reactie op zelfde allergeen?
Anamnese atopie (smartphrase OLVG)
Pulm
Hoesten:
Inspanning:
Slapen:
Triggers:
Medicatie:
KNO en ogen
Niezen:
Verstopte neus:
Ogen:
Uitlokkende factor:
Klachten in de maanden:
Medicatie:
Huid
Urticaria:
Eczeem:
Voedingsanamnese
Melk, ei, tarwe, pinda's,
noten: hazelnoot, cashewnoot, amandel, walnoot, pistache
Vis, schaal/schelpdieren, vlees, gevogelte, groente, fruit, soja, sesam,
Overig:
Omgeving
...