Fibromyalgie Ziektebeelden

• De diagnose fibromyalgie wordt pas gesteld nadat andere mogelijke oorzaken zijn uitgesloten. Er is namelijk geen test, zoals een scan of bloedonderzoek, waarmee de aandoening vastgesteld kan worden. Het stellen van de diagnose gebeurt daardoor op basis van de symptomen en de afwezigheid van een andere verklaring.
• Er is geen test die fibromyalgie kan aantonen. Dat we het (nog) niet kunnen meten of aantonen, betekent niet dat het er niet is.
• In mijn ogen zijn klachten echt wanneer iemand ze ervaart, of ze nu te objectiveren zijn of niet.
• Dat gezegd hebbende, wordt uit wetenschappelijk onderzoek steeds duidelijker dat er bij fibromyalgie (net als bij andere chronische pijnsyndromen) sprake is van een ontregeling van het zenuwstelsel. Er is niets beschadigd of ‘kapot’ aan de zenuwen of spieren, maar het centrale zenuwstelsel functioneert niet naar behoren.
• Uit wetenschappelijk onderzoek blijkt daarnaast dat mensen met fibromyalgie gemiddeld meer hinder van hun klachten ondervinden dan mensen met vergelijkbare klachten die wel een duidelijke medische verklaring hebben (zoals reumatoïde artritis). Fibromyalgie kan een enorme impact hebben op allerlei levensgebieden, zoals werk, gezin, sociale contacten en hobby’s.
• Je zou kunnen zeggen dat het zenuwstelsel overwaakzaam is geworden, waardoor onschuldige prikkels door het brein worden geïnterpreteerd als gevaarlijk. Dit kan zorgen voor pijn en andere klachten, terwijl er in het lichaam geen weefselschade (meer) is. Hoewel hierover steeds meer bekend wordt, kunnen we deze bevindingen helaas nog niet goed vertalen naar de klinische praktijk om de diagnose ‘hard te maken’.
• We zijn in onze Westerse maatschappij heel erg gewend om te denken in termen van lichamelijk óf psychisch. Wordt er bij medisch onderzoek geen lichamelijke oorzaak gevonden voor klachten, dan blijft er logischerwijs maar één optie over: het zal dan wel psychisch zijn. Maar zo zwart/wit is het in werkelijkheid niet.
• Er is wel degelijk sprake van fysiologische verstoringen bij fibromyalgie (zie hierboven). De klachten zijn dus niet ingebeeld. Ook kan een genetische aanleg het risico op fibromyalgie vergroten en beginnen de klachten soms na een infectie, een ongeluk of operatie. Toch spelen ook psychologische factoren geregeld een rol in het ontstaan of voortbestaan van de klachten. De klachten kunnen zich ontwikkelen na een periode van overbelasting of een ingrijpende levensgebeurtenis en zowel angst (bijvoorbeeld angst om te bewegen) als somberheid kunnen de klachten versterken.
• Hoewel er geen geneesmiddel voor fibromyalgie bestaat, betekent dat niet dat er geen mogelijkheden zijn om de klachten of de impact van de klachten te verminderen. Hoe je kijkt naar klachten en hoe je ermee omgaat, doet ertoe. Dat geldt overigens niet alleen voor onbegrepen of onverklaarde klachten, zoals bij fibromyalgie, maar dit geldt voor alle lichamelijke klachten.
• Op een gezonde manier leren bewegen, je minder laten leiden door gepieker en doemgedachten, je slaappatroon verbeteren en balans vinden tussen inspanning en ontspanning zijn bijvoorbeeld gebieden waarop vaak winst te behalen valt. Dit zijn niet altijd opties die medisch specialisten opperen, maar hierbij kan bijvoorbeeld een (gespecialiseerde) fysiotherapeut of psycholoog helpen.