Huisartszaken - Ioniserende straling
status
QR link

Ioniserende straling Kennisonderwerp

Stralingsbelasting van röntgenstraling, CT-scan en andere radiologische modaliteiten

(milli)Sievert

Een maat voor de biologisch opgelopen stralingsdosis. In tegenstelling tot de natuurkundige dosismaat gray (Gy) geeft de sievert de stralingsdosis weer na correctie voor het relatief schadelijker effect van zware deeltjes, zoals alfastraling en neutronen, vergeleken met röntgenstraling.
CTDI(vol) en DLP
Gebruikt bij CT-scans. CTDI(vol), uitgedruk in milligray (mGy), is de referentiewaarde gebruikt voor de stralingsdosis in een plastic cylinder. DLP staat voor dose-length product. DLP is de CTDI(vol) × scanlengte in centimeter, uitgedrukt in mGy*cm. Zowel CTDI(vol) als DLP zijn apparaatparameters en geven niet per se de stralingsdosis weer, maar een afgeleide hiervan.

Uitrekenen stralingsdosis

Referentiewaarden radiologische modaliteiten[1][2]

  • X-thorax (2 richtingen)
    • 0,10 mSv
  •  Mammografie
    • 1,5-6,5 mGy (afh van dikte mammae)
  • CT-hersenen
    • 6,4 mSv(?)
  •  CT-thorax
    • 7,0 mSv(?)
  • CTA-thorax (longembolie)
    • 6 mGy
  • CT-abdomen (bijv acute buik)
    • 8 mGy

Referentiewaarden milliSievert

  • Natuurlijke achtergrond straling
    • 1,7 mSv/jaar in NL[3]
    • Opgebouwd uit straling zon, aarde (vooral radon) en uit eigen lichaam (natuurlijke radioactieve componenten)
    • Wisselt sterk per geografische locatie
  • Gemiddelde blootstelling
    • Nederland: 2,8 mSv/jaar[4]
      • Incl medische diagnostiek, industrie en fallout
    • Verenigde staten: 6,2 mSv/jaar
  • Vlucht naar VS
    • ca 0,04-0,05 mSv
  • Achtergrondstraling tijdens zwangerschap voor moeder ca 2,3 mSv
    • foetus: 0,5-1 mSv[6]
gewijzigd 28-7-2022
Bron
https://www.xrayrisk.com, Ned Tijdschr Geneeskd. 2022;166:D6377
Referenties