Neurologie - CVA/TIA
Ziektebeelden
CVA
Iedereen met neurologische uitvalsverschijnselen verdacht voor ischemie <24 uur: A1 rit (volgens regionaal overleg acute zorg (ROAZ) Noord-West).
[1]Meer in detail:
- Neurologische verschijnselen < 4,5 uur
- Voor iedereen indien patiënt functionele uitval heeft kandidaat voor reperfusietherapie (=trombolyse)
- Ongeacht leeftijd (subgroep >80 jaar zelfs hogere kans slagen)[2]
- A1-rit, elke seconde telt
- Kans bloeding na reperfusietherapie 1-2%, ernstige bloeding <1%
- < 6 uur (sinds 2015)
- EVT (endovascular treatment) = IAT (intra-arterial treatment) = catheterisatie
- Alleen indien hoofdtak
- Geen lacunaire infarcten (door chronische hypertensie, door shear stress verdikte vaatwand en daardoor afsluiting)
- Vaak grote gevolgen, aangezien diepere vaten vaak 'dikke kabels', verzamelde zenuwbanen perfunderen
- Mr Clean 2015[3]
- < 24 uur
- A1 rit (volgens regionaal overleg acute zorg (ROAZ) Noord-West).[4] → dit in tegenstelling tot de NHG-standaard Beroerte[5]
- Update februari 2022: groeiend bewijs gunstig effect IAT (EVT) < 24 uur. Cave: risico op vaatperforatie ca 10%[6][7]
- CT-blanco, perfusie-CT en CTA, dan verder beleid
- Bij suggestieve perfusie-CT (relatief kleine kern vs grote penumbra): zelfs na 24 uur nog kans op goede prognose met IAT (2022: alleen nog in Nieuwegein beschikbaar).
- Wake-up stroke
- Spoed-MRI (FLAIR+DWI) kan vrij nauwkeurig interval na onset bepalen, aan de hand hiervan
- Indien uitvalsverschijnselen volledig verdwenen
- Patiënt beoordelen op pratijk of in visite, binnen enkele uren (U3)
- Bij diagnose TIA: start ascal 160mg, daarna 80mg 1dd
- Overleg direct met neuroloog (indien WD TIA) over de gewenste termijn van beoordeling door neuroloog (bij voorkeur binnen 24 uur)
DOAC na hemorragisch CVA[10]
- Veel minder vaak iCVA dan in controlegroep (HR 0.05)
- Veel vaker hCVA (ICH) dan in controlegroep (HR 10.89)
- ICH vaker geassocieerd met blijvende morbiditeit dan iCVA, echter geen functionele uitkomsten meegenomen
Duizeligheid
- Anamnese vaak niet erg bijdragend (grote inter-observability)
- Dix-Hallpike doen (positief = BPPD)
- Als BPPD: direct Epley-manoeuvre doen (30% effectief eerste keer, toenemend bij herhaling)
- HINTS Test[11] (alleen bij acuut vestibulair syndroom/spontane nystagmus)
- Head Impulse Test
- Positief = abnormaal (correctie-saccade) = perifeer
- Nystagmus (geen nystagmus: centraal)
- Unidirectional, horizontal
- 1e graads: alleen ipsilateraal
- 2 graads: ook bij rechtdoor kijken
- 3e graads: onafhankelijk van blikrichting (meest bij perifeer vestibulair probleem, of alcoholintoxicatie)
- Als snelle fase omdraait bij andere blikrichting: per definitie centraal
- Test of Skew (afwijkend: centraal)
- Alternerende afdektest: laat naar neus onderzoeker kijken. Correctie ogen in verticale richting: centraal probleem
- No skew deviation
- Perifeer: zelf behandelen/afwachten/niet met spoed insturen
TIA
- Kans op beroerte na TIA absoluut 6.1% gedurende 5 jaar. Dit is 5x hoger dan in controlegroep.[12]
- Aanmelden TIA-spreekuur
- Nu opladen met clopidogrel 4 tabletten = 300mg en vanaf morgenochtend 1D1T.
Epilepsie
- Gegeneraliseerd
- Geen prodromen
- Vormen
- Tonisch-clonisch
- Juveniele myoclonische epilepsie (mn vrouwen, rood licht/ogen dicht bij stroboscopisch licht)
- Absence
- Focaal
- Gelocaliseerde symptomen (trekking, tintelingen, gastric rising, deja vu), vaak intact bewustzijn
- Vaak secundair gegeneraliseerd (met 'aura' voorafgaand)
- Geen aanwijzing voor hersenschade bij regelmatige insulten. Wél belangrijk om insult snel te couperen; bij depletie glucose en ATP wel blijvende schade.
- Bij regelmatige/slecht gereguleerde epilepsie wel groter risico op SUDEP (sudden unexpected death in epilepsy)
Behandeling
- Midazolam 5mg intranasaal, buccaal of intramusculair in acute moment. Ouderen: cave complete ademstilstand: starten met 2,5mg.
- Levetiracetam (Keppra): cave somberheidsklachten
- Briveracetam (kan overnight worden omgezet)