Huisartszaken - Pijn
status●
QR link

Pijn Kennisonderwerp

Acute, chronische en neuropathische pijn

Lokale pijn

  • Paracetamol
  • NSAID
    • Verhoogd risico op cardiovasculaire bijwerkingen[1] 
      • ACS (RR 1.76, AR 3:1000 meer)
        • Diclofenac en ibuprofen
        • Effect bij naproxen niet aangetoond
      • Hartfalen
        •  Alle NSAIDs, incl COX-2 remmers
    • Overweeg ook Voltaren-gel ("normaal via maag, nu deze bijwerking niet"), max 2-3 weken
  • Opiaat
    • Tramadol 50mg 3dd of Tramadol MGA 50mg 2dd
  • Ketamine
    • Na enkele low-dose (0.2 mg/kg) gift is ketamine qua pijnstilling superieur aan morfine op 30 minuten, morfine beter na 2 uur[2]
      • Minder bijwerkingen die interventie vereisten dan morfine (RR 0.34)
      • Effect intraveneus beter dan intranasaal
    • 20mg i.v., gevolgd door 10 mg elke 5 minuten is gelijkwaardig aan morfine 2-3 mg per 5 minuten[3]
      • Bijwerkingen wel relatief frequent: 20% "emergence phenomenon".
        • Gevoel bij uitwerken (onplezierig óf plezierig); negatieve effecten kunnen bestaan uit agitatie, dysforie, hallucinaties. Ook vaker hypertensie bij ketamine. Bij morfine vaker misselijkheid.
  • Lokale behandeling / zalf[4][5]
    • Fenytoïne 20% crème
      • Vrij prijzig, ca 50 euro voor 30 gram[6]
      • 10-30 minuten na het opbrengen vermindering pijn tenminste 50%[7]
    • Amitriptyline 10% crème
      • Vrij prijzig, ca 70 euro voor 30 gram[8]
    • Capsaicine crème
      • Extract Spaanse rode peper. Desensibilisatie cutane nociceptoren door beïnvloeding van de neurotransmitter ‘substance P’
      • Vergoed
        • Tube 30g, €50, eigen risico
      • Week 1: 5 dd, week 2-6: 3 dd
        • of: 4x/dag aanbrengen
    • Baclofen 5% crème
    • Clonidine 0,2% crème
    • Ketamine 10% crème
Intramusculair
  • In gemengde populatie is er 30 minuten na toediening geen verschil in pijnstilling tussen i.v. PCM, i.v./i.m. NSAID en i.v. opiaten. Minder escape-medicatie nodig bij NSAID.[9]

Postoperatieve pijn

  1. Paracetamol 1000mg 4dd
  2. Diclofenac 50mg 3dd
  3. Morfine 5mg zn 6dd s.c.

Neuropathische pijn

  • Tricyclisch antidepressivum (amitriptyline – cave CI recent MI, coronairlijden ritme- of geleidingsstoornis).
    • amitriptyline
      • Start vóór de nacht met 10-25 mg,
      • verhoog zo nodig met 25 mg elke 1-2 weken
  • Trigeminusneuralgie: carbamazepine.
  • Diabetische neuropathie/hypostatisch eczeem[10]
    • lichaamsschema, dialoog met eigen lichaam
    • pijnstillende crème met fenytoine 10% (magistrale bereiding?)

Cannabinoïden

gewijzigd 12-3-2025
Referenties