Psychologie / psychotherapie Kennisonderwerp

Verschillende therapieën / invalshoeken

Naast CGT andere nuttige uitgangspunten voor duiden emoties^[1]

• CGT cognitieve gedragstherapie
  
  • "High road" om emotie te produceren: thalamus/neocortex, cognitief, meer cultureel beïnvloed.
  • Psychologisch/systeemdysfunctioneren wordt geduid als probleem in cognitie. Cognitieve veranderprincipes als oplossing.
  • Invloed op zaken die meer onder doelbewuste controle zijn. Minder nuttig bij hoge emoties (bijv snel opgeroepen basale emotionele reacties, amygdala) wanneer cognitie en rationeel redeneren niet op de voorgrond staan.
• EFT emotion-focussed therapy
  • "Low road" om emotie te produceren: amygdala, automatisch/autonoom en holistisch
  • Nuttig waar redeneren weinig invloed heeft, richten op emoties
  • Bewustworden voor triggers van emotieschema's, deze activeren en patiënt helpen door emoties om te buigen door nieuwe (niet-sterk emotionele) affectieve ervaringen. Hierdoor in vervolg minder reactie na trigger (transformation of emotion schematic memory)
  • Stappen in proces:
    1. 1. bewustwording van emotie
          • Voorwaarde hiervoor: op te roepen emoties moeten binnen "frame of tolerance" vallen.
          • Dus niet ondergereguleerd: hevige emotie, bijvoorbeeld hard huilen, niet overgereguleerd: onderdrukken
       2. emotie is nodig om emotie te transfomeren
          • kan binnen of buiten therapeutische context gebeuren, bijv gewoon door het hebben van nieuwe fijne ervaringen
       3. nieuwe narratieven construeren om transformatie te consolideren
• DPT dynamische psychotherapie (individueel/groepstherapie)
  • Affect-herstructurering
  • Aan persoonlijkheidsstoonis werken vanuit emotie: vooral in interactie met omgeving, dysfuntioneel gedrag op opgeroepen emoties
    • Tijdens groepstherapie tijdens interactie emoties oproepen, leren deze emoties te begrijpen en te veranderen, anders op te reageren
• RET rationeel emotieve therapie
  • Gebeurtenis
  • Gevoel
  • Gedrag

Overdracht - tegenoverdracht

• Erkennen als iets je ook raakt, alleen benoemen soms voldoende

Rouw

Algemeen: stel vragen

• Hoe is het voor jou?
• Hoe ga je daarmee om?
• Is dat altijd zo, doe je dat soms ook anders?
  • Is dat soms lastig?

Gezonde coping

• Monitor of iemand keuzes kan maken om emoties meer/minder toe te laten?
  • Vermijdend/onderdrukkend vs oplossingsgericht

Bruikbare concepten Freud

• Afweermechanismen
  • onbewust verlopende psychische processen die het mogelijk maken om om te gaan met bijv angst, somberheid, woede en schaamte; middel om psychisch evenwicht te bewaren
• Copingsmechanismen
  • bewuster en gerichtere processen. Vaak in reactie op externe stressor. Bij (vaak) vast patroon: copingsstijl.
  • Globaal twee soorten: actieve en passieve coping

Ars moriendi