Restless legs
Ziektebeelden
Restless Legs
Anamnese
According to international consensus criteria, RLS is characterized by “an urge to move the legs, usually but not always accompanied by uncomfortable and unpleasant sensations in the legs.”
The symptoms tend to be worse in the evening or night or during periods of inactivity; movement relieves the symptoms. RLS is usually idiopathic, without an identifiable underlying cause.
Criteria voor de diagnose[1]
RLS is een klinische diagnose op basis van de anamnese, waarbij alle volgende verschijnselen moeten bestaan:
- een niet te bedwingen aandrang om de benen te bewegen (rusteloze benen), gepaard gaand met een onprettig gevoel in de benen
- de klachten treden op in rust en verminderen bij beweging
- de klachten zijn het ergst in de avond en nacht.
Ondersteunende criteria:
- niet-pijnlijke, onwillekeurige schoppende bewegingen van de benen tijdens de slaap (dit verschijnsel kan ook zonder RLS voorkomen)
- positieve familieanamnese voor RLS
- positieve reactie op dopamineagonisten (zie Details)
Differentiaaldiagnose
- Nachtelijke kuitkrampen
- Claudicatio intermittens
- Varicosis
- Perifere neuropathie
Lab
- ferritine (cave ook verhoogd bij chronische ziekte), nierfunctie, schildklier
Beleid
- Pramipexol 1 dd 0,125 mg of ropinirol 1 dd 0,25 mg, in te nemen 1-2 uur voor het naar bed gaan. Beh max 3-6 maanden.
- Opbouwen
- pramipexol in stappen van 0,125 mg tot max. 1 dd 0,75 mg
- ropinirol in stappen van 0,25 mg tot max. 1 dd 1,5 mg
- Evalueer behandeleffect wekelijks (evt ophogen) en (na max. 6 weken) bij vermoeden bijwerking eerder contact opnemen[2]
- Voorlichting: eerste dagen niet autorijden. na max 6 wk gebruik pramipexol effect evalueren, eerder contact bij bijwerkingen. Indien onvoldoende effect evt wekelijks dosering iets ophogen. Max 3-6 mnd behandelen; niet in 1x stoppen vanaf hogere dosering.
- Vitamine K2 (menaquinone 7) 180 μg 1dd (bijv bij avondeten), max effect na 4 weken[3][4]
- Frequentie van nachtelijke beenkramp 73% lager vergeleken met placebo
- Geen bijwerkingen bekend, geen overdosering. Wel contra-indicatie bij VKA's[5]
- Anti-epileptica (gabapentine, pregabaline, carbamazepine; vooral geschikt bij pijnlijke RLS en/of neuropathie)[6]
- Pregabaline 75mg 1dd1 bij neuropathische pijn en slaapproblemen
- Opioïden (vooral geschikt bij pijnlijke RLS)
- Bij restless legs is hydrokinine niet effectief[7], zie verderop onder indicatie "nachtelijke krampen"
Studies have found that there is a genetic predisposition to developing the disorder. Iron deficiency is a widely recognized cause of secondary RLS, and most experts recommend assessing iron stores in patients with RLS. Measurement of the serum ferritin level is the most accurate way to identify iron deficiency in an otherwise healthy person; the serum ferritin level declines before anemia, microcytosis, and low transferrin saturation are evident. However, serum ferritin is a less reliable indicator of iron deficiency in patients with chronic inflammatory disorders, which raise serum ferritin levels. The mechanism by which iron deficiency predisposes people to RLS is not fully understood.
Advanced renal disease and diabetes have also been associated with RLS, but this patient has already been screened for those disorders.
Hyperthyroidism can be associated with restlessness, tremor, and, rarely, chorea. Advanced liver disease is associated with asterixis and myoclonus. However, this patient’s presentation is not consistent with those neurologic symptoms and signs, so liver function testing and measurement of his serum thyroid-stimulating hormone level are unnecessary. Vitamin B12 deficiency can manifest with leg paresthesias, but leg movement does not relieve B12 neuropathy.
Bron: NEJM
[8][9][10][11]
Neuropatische pijn
- Off-label: nortriptyline 25mg 1dd1[12], dd vanuit neuropathische pijn?
- Anti-epileptica (gabapentine, pregabaline, carbamazepine; vooral geschikt bij pijnlijke RLS en/of neuropathie)
Nachtelijke krampen (≠ restless legs!)
- Wel argumenten voor behandeling met hydrokinine[13][14][15]