Skiduim Ziektebeelden

UCL-letsel van de duim (skiduim)

Een skiduim is een acuut letsel van de gewrichtsband aan de binnenzijde van het eerste duimgewricht. Het gewricht kan daarbij gezwollen, instabiel en pijnlijk worden waardoor het gebruik van de duim fors beperkt wordt.
Er worden ook andere namen gebruikt zoals “gamekeepers thumb” of “jachtopzienersduim”. Die hebben niets met acuut gescheurde gewrichtsbanden te maken maar met een chronische oprekking waardoor het gewricht slapper wordt.

Maak onderscheid:

• partiële ruptuur van UCL
• complete ruptuur (met of zonder dislocatie van de ligamentuiteinden)

Onderzoek

• Pijn, zwelling en hematoomvorming aan de ulnaire zijde van het MCP-gewricht
  • Zacht bolletje proximaal van MCP? → aanwijzing complete ruptuur/Stenerlaesie
  • Harde zwelling? → aanwijzing avulsiefractuur
• Altijd X-duimserie (meerdere richtingen!)
  • Beeldvorming voor stresstest!
• Onderscheid maken tussen partieel en compleet:
  
  • Onderzoek hard/stabiel eindpunt bij valgusstress
  • In verschillende graden van flexie, in extensie draagt volaire plaat bij aan stabiliteit
  • Desnoods onder verdoving of een aantal dagen na het letsel als de pijn en zwelling wat gezakt is om het beter te kunnen beoordelen.
• Indien volledige ruptuur niet 100% uit te sluiten
  
  • Verwijzing handchirurg → echo en/of MRI

Stenerlaesie (=dislocatie van de ligamentuiteinden)

Alleen mogelijk bij volledige ruptuur UCL. Normaal gesproken bedekt de aponeurose van de m. adductor pollicis het UCL geheel. Bij sterke abductie, glijdt de aponeurose naar distaal en komt deze tussen de origo en insertie van het geruptureerde ligament te liggen. Hierdoor is er geen kans op conservatief herstel.

Beleid

• Verwijzing binnen 2 weken indien^[1]
  
  • Bij (enige) verdenking volledige ruptuur UCL, verwijzing plastisch chirurg
  • Operatie indien
    • Complete ruptuur en/of Stenerlaesie
    • Avulsiefractuur met dislocatie danwel betrokkenheid van het gewrichtsoppervlak
    • Subluxatie
  • Inadequate behandeling kan leiden tot een beperkende, pijnlijke, chronische instabiliteit van de duim en verhoogt het risico op het krijgen van een posttraumatische osteoartritis.
• Partiële ruptuur kan conservatief behandeld worden.^[2]
  • 4 weken in MCP-spalk met IP vrij, nog 2 weken aanvullende immobilisatie met actieve bewegingsoefeningen. Belasting 3 maanden voorkomen. Restpijn normaal tot 6 maanden. Sporters met klein UCL-letsel kunnen na 2-4 weken weer sporten met een beschermende spalk.^[3]
  • Wenselijk om voor begeleiding van herstel handtherapeut in te schakelen.
• Bij ouder trauma
  • Echo ter uitsluiting Stenerlaesie en beoordeling kwaliteit UCL, indien geen Stener en goede kwaliteit UCL evt gips nog een optie

Complicaties

Zowel bij conservatieve als chirurgische behandeling van een skiduim kunnen complicaties optreden. Vooral blijvende pijn, instabiliteit of juist stijfheid, buigbeperking en krachtsverlies van de duim zijn belangrijk. Gelukkig komt dit bij een tijdige en adequate behandeling weinig voor.
Het kan zijn dat bij onvoldoende resultaat van een conservatieve behandeling alsnog een operatie nodig is om het beoogde resultaat te bereiken. U wordt onder controle gehouden door de handchirurg totdat we er zeker van zijn dat uw genezing optimaal verloopt en er geen problemen meer kunnen optreden.