Huisartszaken - Stoppen met roken
status
QR link

Stoppen met roken Kennisonderwerp

Stoppen-met-rokenadvies: de VBA+ methode[1]

Het VBA+ (Very Brief Advice Plus) is een bewezen effectieve methode voor alle zorgprofessionals om stoppen met roken bespreekbaar te maken. De aanpak is positief, eenvoudig en bestaat uit drie stappen: 

  1. Vraag naar rookstatus: 
    1. "Nu u hier toch bent…Rookt u (nog)?"
  2. Vertel dat professionele hulp eventueel in combinatie met ondersteunende medicatie het meest effectief is: 
    1. "Mocht u willen stoppen, dan gaat dat het beste met professionele begeleiding en eventueel pleisters of andere medicatie. Het is gratis. Zou u dit willen?"
  3. Verwijs warm:  Bij interesse of twijfel: 
    1. "Mag ik uw gegevens delen met een stoppen-met-roken begeleider om een afspraak voor u in te plannen?"
→ Plan zelf direct een afspraak bij begeleider in de eigen organisatie, of bij een begeleider in de buurt
Voorlichting

Verergering klachten 2-6 weken, daarna duidelijke verbetering

Medicamenteus

  • Nicotinevervangende middelen (NVM)
    • Niquitin pleisters
      • 21 mg/etmaal, 14 mg/etmaal, 7 mg/etmaal
      • Als op recept "SMR", wordt dit (en ook kauwgom) voor 3 mnd vergoed door verzekering
    • Nicotine kauwgom 2mg
    • Contra-indicaties: recent acuut coronair syndroom of CVA, ernstige aritmieën, instabiele of verslechterende AP
  • Buproprion (Zyban)
    • Bupropion is een selectieve remmer van de heropname van catecholaminen (noradrenaline en dopamine). Het werkingsmechanisme bij depressie en bij het stoppen met roken is onbekend.
    • Contra-indicaties: hypertensie, een recent myocardinfarct of een instabiele hartaandoening, schizofrenie, epilepsie, levercirrose, eetstoornis, tumor in CZS, brugadasyndroom, abrupte alcohol- of benzodiazepineonthouding (vanwege risico op convulsies), problematisch alcoholgebruik, gebruik van MAO-remmers. Terughoudend bij: depressie (risico suicidaliteit), bipolaire stoornis (risico op psychose en manie)
    • De behandeling starten terwijl de patiënt nog rookt en een streefdatum vaststellen om te stoppen met roken, bij voorkeur in de tweede behandelweek. De behandeling kan worden gecombineerd met nicotinepleisters.

      Begindosering: 150 mg 1×/dag gedurende 6 dagen; oplopend tot 150 mg 2×/dag. Tussen twee opvolgende doseringen ten minste een interval van 8 uur in acht nemen. De maximale dosis is 150 mg/keer en 300 mg/dag. De behandelduur is 7–9 weken, in individuele gevallen langer. Indien na 7 weken nog geen effect is waargenomen, de behandeling beëindigen. Bij staken van de behandeling de dosering afbouwen.

      Ouderen: de aanbevolen dosis is 150 mg 1×/dag.

  • Varencicline (Champix)
    • Behandelduur normaal 12 weken
    • Stoppen met kan leiden tot geïrriteerdheid, meer neiging om te roken, depressie en/of slapeloosheid. Overweeg dosis af te bouwen.
    • Contra-indicaties: geen absolute. Relatief: bipolaire stoornis cardiovasculaire aandoeningen, epilepsie, schizofrenie, ernstige depressieve stoornis en verhoogd risico op suïcide
    • partiële agonist: een agonistische werking met minder intrinsieke werkzaamheid dan nicotine, en een antagonistische werking in aanwezigheid van nicotine. De antagonistische werking treedt op doordat varenicline meer affiniteit tot de α4β2-nicotinerge acetylcholinereceptoren heeft dan nicotine. Hierdoor blijft bij gelijktijdig roken volledige activatie van het mesolimbische dopaminesysteem uit en daarmee het gevoel van vreugde of genot.
  • Nortriptyline
    • Contra-indicaties: recent myocardinfarct, coronairlijden, verlengd QT-interval en hartritmestoornissen. Terughoudend bij: epilepsie en hyperthyreoïdie
gewijzigd 8-9-2025
Referenties