Anemie Acute kaart

Kinderen

Zie apart lemma Kind - differentiaaldiagnoses

Volwassenen

• Hb vs erythrocyten
  • In bijv hemoglobinopathieën kan Hb laag-normaal zijn, ery's hoog-normaal → indicatie voor Hb-pathie bij normaal MCV
• Ferritine
  
  • Maat voor ijzervoorraad in lichaam
  • Verhoogd: dd hemochromatose, alcoholabusus
    • Bepaal transferrine, ijzersaturatie (=transferrinesaturatie) en ferritine.
  • Ook acutefase-eiwit: bepaal ook CRP mee; kan vals-normaal zijn bij infectie
• Transferrine
  • Vermogen om ijzer te transporteren in het bloed
  • Andere maat die hetzelfde meet: IJzerbindingscapaciteit (TYBC/TIJBC)
  • Maximale hoeveelheid ijzer die kan worden gebonden aan transferrine
  • Verhoogd: ijzergebrek, zwangerschap OAC.
  • Verlaagd: verdenking hemochromatose.
• IJzer

Therapie

• Ferrofumaraat 200mg 2x/week
  • Na 3 maanden ferrofumaraat geen verbetering? Overweeg thalassemie
  • 200mg ferrofumaraat = 65 mg Fe 2+ elementair ijzer
• Ferrogluconaat
  • Bruistabletten en dranken geven vaker tandverkleuring en zijn duurder
• Beide ferro(Fe2+)-preparaten. In winkel vaak ferri-(Fe3+), 16x mindere opname.
• Voeding^[1]
  • Opname alleen in vorm Fe2+, of gebonden aan proteine, bijvoorbeeld heem. Lage pH in (maag en) duodenum activeert ferri-reductase enzym tbv omzetting onopneembare Fe3+ naar opneembare Fe2+ ionen. Maagzuurhomeostase belangrijk in bloedijzerspiegel. PPIs verstoren ijzeropname.
  • Vitamine C vergroot opname ijzer uit darm, met name nuttig in dieet met veel non-heem ijzer (bij voornamelijk groentendieet). Ascorbinezuur vormt een verbinding met Fe3+ ijzer bij laag maagzuur, die oplosbaar blijft in alkalische omgeving duodenum.
• EPO^[2]
  • GFR < 30 geeft EPO-tekort. Bij EPO-suppletie streven naar Hb 6-6.5. Als patient hoger zit, nadelen groter dan voordelen.
• Ferro-bisglycinaat chelaat = ferrous bisglycinate (oa Aminojern) 20-27mg/dag
  • IJzer gesynthetiseerd tot Ferrochel™, waar ijzermolecuul omgeven wordt door twee aminozuren glycinaat tot dipeptide. Dipeptides worden makkelijker opgenomen door de darmwand, daarna pas afgifte ijzer in bloed.
  • Idee: globaal even goede resultaten als met ferrofumaraat, minder bijwerkingen.^[3][4]
  • Na 4-20 weken: SMD, 0.54 g/dL (0.15-0.94; P < 0.01) bij zwangeren in vergelijking met andere ijzervormen. Bijwerkingen RR 0.36 (0.17-0.76; P < 0.01)
  • Nadelen:
    • niet goed onderzocht in niet-zwangere volwassenen zonder kanker
      • In kinderen geen significante verschillen in Hb^[5]
    • niet vergoed
      • Ferrofumaraat 200mg € 0,16/tablet, volledig vergoed
      • Ferro chelaat 20mg € 0,16/tablet, niet vergoed^[6]

• Beta-thalassemie
  • congenitale hemolytische anemie (verstoorde synthese van beta-ketens hemoglobine.
    • grote variatie fenotype
    • beta-thalassemie minor (asymptomatisch, heterozygoot)
    • beta-thalassemia intermedia (soms bloedtransfusie)
    • beta-thalassemia major (transfusie-afhankelijk)
  • Microcytaire anemie
  • Vaak trombocytose door toegenomen aanmaak oiv erythropoietine; zeker na splenectomie
    • Daarnaast verhoogd risico veneuze trombo-embolie door expressie pro-coagulante phospholipiden en activatie stollingsfactoren
    • Risicofactoren: oudere leeftijd, vrouw, ijzeroverschot, splenectomie
  • Red-cell distribution bijna altijd normaal (terwijl in ijzergebreksanemie vergroot)

Andere stollingsstoornissen

• Trombose / verhoogde stollingsneiging
  
  • Factor V Leiden mutatie
  • Antiphospholipiden syndroom
• Verhoogde bloedingsneiging
  • Ziekte van Von Willebrand (ZVW of VWD)
  • Factor VIII inhibitor formatie

^[7]